İskelet sistemine giriş. Kemiklerin yapıları. Clavicula, scapula, humrus, radius, ulna, el tarak kemikleri, Humerusun anatomisi, clavicula anatomisi,scapula anatomisi, radius anatomisi, ulna anatomisi, unlanın bölümleri, Humerusun bölümleri, radiusun bölümleri, scapula bölümleri, clavicula bölümleri.
Merhaba arkadaşlar bugün sizlerle birlikte iskelet sistemine giriş yapacaz.Yetişkin bir insan iskeleti 206 kemikten oluşur bu kemiklerden 80 tanesi aksiyel iskelette geriye kalan 126 kemik ise appendiküler iskelette bulunur. Bugünkü konumuzda appendiküler iskeleti inceliyeceğiz.
Appendiküler iskeletin birinci elemanı olan calviculayı işleyeceğiz. Clavicula birinci kaburga, manibrium sterni ve acromion ile eklem yapar ,üst ekstremiteyi gövdeye bağlayan clavicula:
CLAVİCULA
1) fetus da ilk olarak kemikleşmeye başlayan Ve gelişimini en son olarak tamamlayan kemiktir
2) doğumda en çok kırılan.
3) kan üretiminin yani hemopoiezisin ilk başladığı kemiktir.
En dış kısmında extremitas acromialis ile scapulanın acromiomu ile bağ yapar. ortada bir corpusu ve en içte ise extremitas sternalis ile manibrium sterni ile eklem yapar.
Dış ucun alt kısmında bulunan küçük çıkıntıya tuberculum conoideum denilir.
- linea trapezoidea: tuberculum conoideum'dan başlayıp öne-dışa doğru uzanan bir kemik sırttır (buraya lig. trapezoideum tutunur)
Kemiğin alt yüzündeki sulcus musculi subclavii isimli oluğa m. Subclavius oturur. Bu kas Clavicula kırıklarında buradaki damar ve sinirlere yastık görevi yapar.
SCAPULA
•Diğer kemiğimiz ise skapuladır skapula göğüs kafesinin arka yüzüne oturmuş, ikinci ve yedinci kaburgalar arasında lokalize trianguler yassı bir kemiktir.
•üç kenarı (L. margo=kenar) ve iki yüzü (L. facialis=yüz) vardır.
•Dış kısmında margo lateralis içte m. Medialis üstede m. Süperior bulunur, margo medialis ve margo lateralis'in kesiştiği köşeye angulus inferior (alt köşe) ,margo superior ve margo medialis'in kesiştiği köşeye angulus superior (üst köşe) adı verilir.
• Sırta bakan yüzü yani facies posteriorunu iki bölüme ayıran uzunlamasına kemik çıkıntısına spina scapulae denilir. Spina scapulae altında yer alan boşluk fossa infraspinata, üstünde yer alan boşluk ise fossa supraspinata’dır.
• Scapula nın en dış bölümünde collum scapula bulunur.
• Kaburgalara bakan yüzü ise facies costa’dır. facies costa tarafında bulunan scapulanın iç çukuruna fossa subscapularis denir.
• Scapulanın margo süperiorunda bulunan çentiğe icisura scapulae denilir. Canlıda lig. Transversum scapulae superius ile içinden n suprascapularis sinirinin geçtiği delik haline getirilir. Bu deliğin üzerinden ise a.v suprascapularis geçer.
• Scapula’nın üzerindeki , sığ çukura cavitas glenoidalis denilir. Canlıda buraya caput humeri oturur. Bu çukurun üst kenarındaki küçük çıkıntıya tuberculum supraglenoidale denilir buraya m.biceps brachii’nin caput longumu tutunur. Kürek kemiği boynu (collum scapulae)’nun üst kenarından öne ve dışyana doğru uzanan gagaya benzer çıkıntıya processus coracoideus denilir. Buraya m. pectoralis minor, M. biceps brachii ve m. coracobrachialis
• Spina scapulae ile glenoidale arasında bulunan çentiğimiz ise incisura spinoglenoidaledir.
• Cavitas glenoidalisin alt kenarında bulunan küçük çıkıntıya tuberculum infraglenoidale denilir. Tuberculum infraglenoidaleyede m.triceps brachii’nin caput longumu tutunur.
• Spina scapula’nın geniş olan lateral ucu acromion’dur. M.deltoideus ( kolun esas abdüktör kası) ile m.trapezius (omuz çökmesini önleyen kas ) tutunur. akromiyonun lateral sınırının ve spina scapulanın birleştiği noktadakı köşe angulus acromialistir.
• İncisura scapulae ya baktığımızda lig. Transversum scapulae superius ile bir delik haline gelmiş bulunmakta ve içinden n suprascapularis siniri geçmektedir. Bu deliğin üzerinden ise a.v suprascapularis geçiyor.
• Scapulaya tutunan kaslara baktığımızda ise tuberculum infraglenoidaleye m.triceps brachii’nin caput longumu tutunduğunu söylemiştik.
• Tuberculum supraglenoidaleye m.biceps brachii’nin caput longumu tutunur. Ve m. Biceps brachinin caput brevisi ise proc. Coracoideusa tutunur. Acromioma baktığımızda buraya m.trapezius (omuz çökmesini önleyen kas ) ile M.deltoideus ( kolun esas abdüktör kası) tutunur.
HUMERUS;
•Bir diğer kemiğimiz olan humerus üst extremite kemiklerinin en uzunudur.
• Humerusun cavitas glenoidalis ile eklem yapan üst kısmı caput humeridir.
•Humerus başını, tuberculum majus ve minus’tan oluk şeklinde ayıran, hafif daralmış bölüm; collum anatomicumdur.
• Humerusun procsimal kısmında bulunan çıkıntılardan küçük olanına tuberculum minus buraya m subscapularis insersio yapar
• Tuberculum minusun yanında bulunan daha büyük çıkıntı ise tuberculum majustur bunada yukarıdan asağıya doğru supraspinatus infraspinatus ve terse minör kasları tutunur (sit). T m olmuz bölgesinde en lateraldeki kemik çıkıntısıdır.
• Tuberculumlar arasında bulunan oluğa ise sulcus intertubercularis denilir.bu oluktan m. Biceps brachii nin caput longumunun tendonu geçer. Bu tendon omuz ekleminin İçinden geçen tek tendondur.oluğun tabanına m. Latissimus dorsi insersio yapar. Ayrıca oluğun iç kenarına m.teres major dış kenarına ise m.pectoralis major tutunur.
• Humerusun bir diğer yapısı collum chirurgicumdur. humerusun en zayıf yeridir humerus en çok buradan kırılır. Kırıklarında n.axillaris ile a.v.circumflexa humeri posterior yaralanabilir.
• Humerus uzunluğunun üst ve orta 1/3 sınırında ve dış yan yüzündeki çıkıntı tuberositas deltoideadır.
• Sulcus nervi radialis Humerus arka yüzünde, içinden nervus radialis’in geçtiği, eğik seyirli bir oluktur.
• Humerusun distal kısmında bulunan yapılara bakacak olursak en medialde epicondylus medialis ortada bulunan çukura fossa coronoidea ve fossa coronoideanın altında bulunan yapıya Trochlea humeri , Trochlea humerinin devamında ise capitulum humeri bulunmaktadır. Capitulum humerinin üst kısmında bulunan çukur fossa radialis ve bunun yan tarafındada epicondylus lateralis vardır.
• humerusun distal kısmının dorsaline baktığımız zaman ulnaya ait olecranonun oturduğu çukura fossa olecranii bulunur.
•humerusun tutunan bazı kaslara bakalım şimdi...
•bunlardan m subscapularisi görmekteyiz ve bunun humerusun tuberculum minusuna insersio yaptığını söylemiştik. Tuberküller arasında bulunan oluğun tabanına m. Latissimus dorsi insersio yapar
RADİUS
•ön kolun iki kemiğinden dış tarafında bulunanı Radius tur. Baş parmak tarafında bulunur.
•radiusun capitulum humeri ile eklem yaptığı kısma Caput radiii denilir. caput radinin üst kısmındaki sığ çukura fossa articularis denir
•Caput radinin dar olan alt kısmına collum radi denir
•Collum radininde altındaki çıkıntıya Tuborositas radi denir. M. Biceps brachii burya incercio yapar.
•Margo anterior, margo posterior ve margo interosseus adında 3 kenarı vardır. Margo interosseus en keskin kenardır ulnada aynı yapıya bakar ve aralarında membrana interossea antebrachi bulunur.
•Alt ucun dış tarafında aşağıya doğru uzanan çıkıntıya, proc. styloideus denir. arka yüzündeki kabarık sahaya tuberculum dorsale denir. İç tarafında ise yarımay şeklinde olan incisura ulnaris denilen bir eklem yüzü vardır. İncisura ulnaris ulnanın circumferentia articularisi ile eklem yapar.
•Kemiğin alt yüzünde bulunan eklem yüzüne de facies articularis carpalis denir. Facies articularis carpalis el bileği kemiklerinden scaphoideum ve lunatum ile eklem yapar.
•radiusun kaslarına baktığımızda tuberositas radii ye M. Biceps brachii incercio yapar. proc. styloideus a ise m. Brachioradialis sonlanır.
Ulna
•Ön kolun iç tarafında ve radiusa paraleldir. Kalın ve sağlam olan proksimal uç radiusa oranla dirsek eklemine daha fazla oranda katılır.
•Extremitas proximaliste iki çıkıntı ile iki çentik şeklinde eklem yüzü bulunur. Çentiklere incisura trochlearis denilir.
•Çıkıntılardan büyük olanı olecranondur ve incisura trochlearisin üst kısmını oluşturur. Olecranon dirsek çıkıntısı olarak bilinir ve deri altından kolaylıkla hissedilebilir. Olecranon humerusun fossa olecranisine uyumludur ve m. triceps brachii insersiyo yapar.
•İncisura troehlearisi alttan sınırlayan ve ön tarafa doğru uzanan çıkıntıya processus coronoideus denir.
•Processus coronoideusun dış tarafında incisura radialis denilen bir eklem yüzü bulunur. İncisura radialis ile radiusun circumferentia articularisi eklem yapar.
•Processus coronoideusun ön alt yüzünün hemen altında tuberositas ulna bulunur. Tuberositas ulnaya m. brachialis incersio yapar.
•Alt ucun iç arka tarafından aşağıya doğru uzanan çıkıntıya proc. styloideus ulna denir.
•Ulnanın kaslarından ön kolun esas ekstensör kası olan m. triceps brachii Olecranona insersiyo yapar. Tuberositas ulnaya ön kolun esas fleksör kası olan m.brachialis insersio yapar.
•radius ve ulnanın distal uçlarına bakacak olursak bu iki kemiğiklerin distal uçlarını birarada tutan bir kas bulunmaktadır bu kasımız M. Pronator quadratus tur. Bir ucu ulnaya diğer ucu radiusa tutunan tek kastır.
El iskeleti toplam 27 kemikten vardır. Ossa carpi (8), ossa metacarpi (5) ve ossa digitorum manus (14).
•El bileği (ossa carpi) kemiklerinde sırasıyla proksimaldekiler lateralden mediale doğru os scaphoideum, os lunatum, os triquetrum, os psiforme
•Proksimal sıranın en büyük kemiğidir. El bileğinde en çok kırılan kemik os scaphoideumdur
•Os lunatum, luksasyonu en çok görülen karpal kemiktir. Çıkığında n. medianus karpal tünelde sıkışabilir.
•distaldekiler lateralden mediale doğru os tropezium, os tropezoideum, os capitatum, os hamatum.
•Os psiforme, os triquetrumun üzerindedir. M. flexor carpi ulnarisin tendonu içinde yer aldığından aynı zamanda sesamoid bir kemiktir.
•Ossa metacarpi yani el tarağı kemikleri, el bilek kemikleri ile el parmak kemikleri arasında yer alan 5 adet ince ve uzun kemiklerdir. I, II, III, IV ve V metacarp olarak isimlendirilir.
- Os digitorum manus veya phalanges manus el parmak kemikleridir.
Yorumlar
Yorum Gönder